Leczenie stomatologiczne pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia – co warto wiedzieć?

Zaburzenia krzepnięcia krwi to temat, który może budzić niepokój u wielu osób planujących wizytę u dentysty. Czy mając hemofilię, trombocytopenię lub przyjmując leki przeciwzakrzepowe, można bezpiecznie leczyć zęby? Czy konieczne jest odstawienie leków przed wizytą? Jakie badania warto wykonać? W tym artykule odpowiadamy na te pytania i pokazujemy, że leczenie stomatologiczne pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia może być skuteczne i bezpieczne – pod warunkiem odpowiedniego przygotowania.

Na czym polegają zaburzenia krzepnięcia?

Zaburzenia krzepnięcia to stany, w których organizm ma trudności z prawidłowym zatrzymywaniem krwawienia. Może to wynikać z:

• niedoboru czynników krzepnięcia (np. hemofilia),
• zbyt małej liczby płytek krwi (trombocytopenia),
• przyjmowania leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny, acenokumarolu, NOAC).

Dla stomatologa oznacza to konieczność indywidualnego podejścia do każdego pacjenta – z uwzględnieniem historii chorób, przyjmowanych leków i wyników badań laboratoryjnych.

Dlaczego wywiad jest tak ważny?

Pierwszym krokiem w leczeniu stomatologicznym pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia jest dokładny wywiad medyczny. Lekarz zapyta o:

• wcześniejsze doświadczenia z krwawieniami (np. po skaleczeniach, ekstrakcjach zębów),
• występowanie krwawień z nosa lub dziąseł,
• choroby serca, żył, wątroby,
• zażywane leki – zarówno te na stałe, jak i doraźnie,
• miesiączki (w przypadku kobiet) – czy są obfite i długotrwałe.

Dzięki tym informacjom lekarz oceni ryzyko krwawienia i zdecyduje, czy potrzebna jest konsultacja hematologiczna lub modyfikacja leczenia.

Leczenie stomatologiczne pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia: jakie badania mogą być potrzebne?

W przypadku pacjentów przyjmujących leki przeciwzakrzepowe standardowym badaniem jest czas protrombinowy (INR) – pokazuje on, jak długo trwa proces krzepnięcia. Dla osób leczonych warfaryną lub acenokumarolem terapeutyczny zakres INR wynosi zwykle 2.0–3.0. Jeśli wynik przekracza 4.9, ryzyko powikłań krwotocznych znacznie wzrasta.

Inne badania, które mogą być zlecane to:

• liczba płytek krwi,
• czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (APTT),
• fibrynogen,
• testy funkcji płytek (jeśli pacjent przyjmuje np. klopidogrel).

Czy zawsze trzeba odstawiać leki przeciwkrzepliwe?

To jedno z najczęstszych pytań pacjentów – i odpowiedź brzmi: nie zawsze. W rzeczywistości, w wielu przypadkach leczenie można przeprowadzić bez przerywania terapii przeciwzakrzepowej. Wszystko zależy od rodzaju planowanego zabiegu i indywidualnego ryzyka pacjenta.

W stomatologii wyróżnia się trzy grupy procedur:

Zabiegi o niskim ryzyku krwawienia:

• usunięcie pojedynczego zęba,
• implantacja z użyciem szablonu chirurgicznego,
• leczenie kanałowe.

Przy takich procedurach najczęściej nie ma potrzeby przerywania leczenia przeciwzakrzepowego, o ile INR mieści się w granicach terapeutycznych (do 3.0).

Zabiegi o średnim ryzyku:

• trudne ekstrakcje,
• implantacja kilku implantów,
• zamknięty sinus lift.

W tym przypadku lekarz może zalecić dodatkowe zabezpieczenia, np. leki miejscowo tamujące krwawienie, szwy hemostatyczne czy zmniejszenie dawki leków po konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Zabiegi o wysokim ryzyku:

• duże zabiegi chirurgiczne (np. przeszczepy kości, dziąseł),
• usunięcie kilku zębów naraz,
• jednoczesna implantacja 8–10 implantów.

Tutaj konieczne może być czasowe odstawienie leków, ale zawsze powinno to odbywać się po konsultacji z kardiologiem, hematologiem lub internistą. U pacjentów wysokiego ryzyka zakrzepicy nawet duże zabiegi przeprowadza się z zabezpieczeniem antyzakrzepowym.

Jak przygotować się do zabiegu?

Pacjent z zaburzeniami krzepnięcia powinien poinformować stomatologa o swoim stanie zdrowia z wyprzedzeniem – najlepiej już podczas rejestracji. Warto mieć przy sobie:

• listę przyjmowanych leków (z dawkowaniem),
• aktualne wyniki badań (INR, liczba płytek),
• zalecenia od lekarza prowadzącego (jeśli takie są).

Nie należy samodzielnie odstawiać leków ani zmieniać ich dawkowania przed wizytą u dentysty!

Leczenie stomatologiczne pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia – możliwe i bezpieczne

Dzisiejsze możliwości medycyny umożliwiają skuteczne leczenie stomatologiczne pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia. Ważna jest dobra komunikacja między pacjentem a lekarzem, odpowiednie przygotowanie do zabiegu i współpraca z innymi specjalistami, jeśli jest taka potrzeba.

Jeśli chorujesz przewlekle lub zażywasz leki wpływające na krzepliwość, nie odkładaj leczenia zębów – ale poinformuj o tym swojego stomatologa. Dzięki temu zabieg będzie mógł być zaplanowany w sposób bezpieczny i komfortowy.